عفونت لثه در کودکان چیست؟
عفونت لثه در کودکان به التهاب و عفونت بافت لثه اطراف دندان‌ها گفته می‌شود. این مشکل معمولا با قرمزی، تورم و خونریزی لثه همراه است و ممکن است باعث درد و ناراحتی کودک شود. عفونت لثه در کودکان می‌تواند ناشی از تجمع باکتری‌ها، بهداشت دهان نامناسب، پوسیدگی دندان‌ها یا بیماری‌های سیستمیک باشد.
علائم شایع شامل تورم، قرمزی، درد هنگام لمس، بوی بد دهان و در موارد شدید تب و بی‌قراری کودک است. درمان سریع و مراقبت مناسب اهمیت زیادی دارد تا عفونت پیشرفت نکرده و به دندان‌ها یا فک آسیب نرساند.
علل عفونت لثه در کودکان
عفونت لثه در کودکان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که شایع‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- بهداشت دهان نامناسب: تجمع پلاک و باکتری‌ها روی دندان‌ها باعث التهاب لثه می‌شود. مسواک نزدن منظم و نخ دندان نکشیدن کودک عامل اصلی عفونت لثه است.
- پوسیدگی دندان‌ها: دندان‌های خراب و پوسیده محل تجمع باکتری‌ها هستند و می‌توانند به لثه‌ها سرایت کنند و عفونت ایجاد کنند.
- دندان‌های در حال رویش: هنگام رویش دندان‌های شیری یا دائمی، لثه‌ها حساس و مستعد التهاب و عفونت می‌شوند.
- ضربه یا آسیب به لثه: گاز گرفتن اجسام سخت یا آسیب به لثه در حین بازی ممکن است باعث ورود باکتری‌ها و ایجاد عفونت شود.
- بیماری‌های سیستمیک و ضعف سیستم ایمنی: کودکانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند یا بیماری خاصی دارند، بیشتر در معرض عفونت لثه هستند.
- استفاده طولانی از شیشه یا بطری شیر: ماندن شیر یا نوشیدنی‌های شیرین روی دندان‌ها و لثه در طول شب می‌تواند محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها ایجاد کند.
علائم و نشانه‌های عفونت لثه در کودکان
شناخت علائم عفونت لثه در کودکان به والدین کمک می‌کند تا سریع‌تر اقدام کنند و از پیشرفت مشکل جلوگیری شود. مهم‌ترین علائم عبارتند از:
- تورم و قرمزی لثه: لثه‌ها متورم و قرمز می‌شوند و ممکن است نسبت به لمس حساس باشند.
- درد و ناراحتی هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن: کودک هنگام جویدن یا مسواک زدن دندان‌ها احساس درد دارد و ممکن است از خوردن غذا اجتناب کند.
- خونریزی لثه: هنگام مسواک زدن یا خوردن غذا، لثه‌ها خونریزی می‌کنند که نشانه التهاب و عفونت است.
- بوی بد دهان: تجمع باکتری‌ها در لثه و دهان باعث بوی ناخوشایند دهان می‌شود.
- تب و بی‌قراری در موارد شدید: در صورتی که عفونت پیشرفته باشد، کودک ممکن است تب داشته باشد و بی‌قرار یا کم انرژی شود.
- لثه‌های نرم و متورم در اطراف دندان‌های در حال رویش: هنگام رشد دندان‌های شیری یا دائمی، لثه‌های اطراف دندان‌ها حساس و مستعد التهاب می‌شوند.
راه‌های درمان و پیشگیری از عفونت لثه در کودکان
مراقبت و درمان به موقع عفونت لثه در کودکان اهمیت زیادی دارد تا از پیشرفت بیماری و آسیب به دندان‌ها جلوگیری شود. روش‌های درمان و پیشگیری عبارتند از:
بهداشت دهان و دندان منظم
- مسواک زدن حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید
- استفاده روزانه از نخ دندان یا مسواک بین دندانی
- آموزش کودک به تمیز کردن کامل دندان‌ها و لثه
مراجعه به دندان پزشک
- معاینه دوره‌ای دندان‌ها هر ۶ ماه یک‌بار
- درمان پوسیدگی یا التهاب لثه در مراحل اولیه
- در صورت عفونت شدید، تجویز آنتی‌بیوتیک توسط دندان پزشک
تغذیه سالم و کاهش مصرف قند
- محدود کردن شیرینی‌ها و نوشیدنی‌های شیرین
- تشویق کودک به مصرف میوه، سبزیجات و مواد غذایی مفید برای دندان
مراقبت در دوران رویش دندان‌ها
- استفاده از ژل یا ماساژ لثه با انگشت تمیز برای کاهش التهاب
- استفاده از اسباب‌بازی‌های جویدنی مخصوص کودکان برای کاهش درد لثه
پرهیز از شیشه یا بطری شیر طولانی مدت
- جلوگیری از ماندن شیر یا نوشیدنی شیرین در دهان کودک در طول شب
- شستشو یا مسواک زدن دندان‌ها بعد از شیر دادن
درمان سریع و به موقع عفونت
- در صورت مشاهده تورم، خونریزی یا درد، سریعا به دندان پزشک مراجعه شود.
- عدم درمان می‌تواند باعث انتشار عفونت به دندان‌ها، استخوان فک و سایر نواحی شود.
چه زمانی باید فورا به دندان پزشک مراجعه کرد؟
تشخیص زمان مناسب برای مراجعه به دندانپزشک اهمیت زیادی دارد و می‌تواند از پیشرفت عفونت لثه و بروز مشکلات جدی جلوگیری کند. والدین باید به علائم هشداردهنده زیر توجه داشته باشند:
تورم شدید یا بزرگ شدن لثه‌ها
تورم لثه‌ها یکی از مهم‌ترین علائم عفونت است. اگر لثه‌ها به قدری متورم شوند که کودک نتواند غذا بخورد، صحبت کند یا حتی دهان خود را به راحتی باز کند، لازم است فورا به دندان پزشک مراجعه شود. این نوع تورم می‌تواند نشانه تجمع چرک یا التهاب شدید باشد.
خونریزی مداوم لثه
خونریزی لثه در حین مسواک زدن یا غذا خوردن ممکن است در مراحل اولیه شایع باشد، اما اگر این خونریزی حتی با کمترین فشار یا مسواک زدن نیز متوقف نشود، علامت عفونت فعال است. درمان سریع باعث جلوگیری از پیشرفت التهاب و آسیب به دندان‌ها می‌شود.
تب یا بی‌قراری شدید
تب ناگهانی یا طولانی، بی‌حالی، بی‌قراری یا کاهش اشتها می‌تواند نشان‌دهنده انتشار عفونت باشد. سیستم ایمنی کودک در این حالت در حال مقابله با باکتری‌ها است و نیاز فوری به درمان دارد تا عفونت وارد جریان خون یا سایر نواحی بدن نشود.
درد غیرقابل تحمل یا مداوم
درد لثه که با داروهای معمولی تسکین پیدا نمی‌کند، یکی از نشانه‌های هشداردهنده است. این نوع درد ممکن است ناشی از تجمع چرک، آبسه دندانی یا التهاب عمیق لثه باشد و نیاز به درمان فوری دارد.
بوی شدید و مداوم دهان
بوی بد دهان که با شستشو یا مسواک زدن رفع نمی‌شود، نشان‌دهنده فعالیت شدید باکتری‌ها در لثه و دندان‌ها است. این علامت معمولا با التهاب و چرک همراه است و بدون درمان سریع می‌تواند به دندان‌ها آسیب برساند.
تغییر در ظاهر دندان‌ها یا لثه‌ها
تغییر رنگ لثه‌ها، قرمزی یا کبودی غیرعادی، تورم در ناحیه ریشه دندان‌ها و افتادن زودرس دندان‌ها می‌تواند علامت عفونت پیشرفته باشد. این حالت‌ها نیازمند بررسی دقیق دندانپزشک و درمان فوری هستند.
مشکل در جویدن و بلعیدن غذا
اگر کودک از درد ناشی از لثه شکایت دارد و غذا خوردن یا نوشیدن مایعات برایش مشکل شده است، این می‌تواند علامت پیشرفت عفونت باشد. درمان سریع باعث کاهش درد و جلوگیری از سوء تغذیه می‌شود.
تشدید علائم در کوتاه مدت
اگر تورم، درد یا خونریزی لثه به سرعت افزایش پیدا کند، این وضعیت نشانه هشدار جدی است و نیاز به رسیدگی فوری دارد.
جمع‌بندی
عفونت لثه در کودکان مشکل شایعی است که در صورت عدم درمان می‌تواند به دندان‌ها آسیب برساند. با رعایت بهداشت دهان، تغذیه مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک می‌توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد.
عفونت لثه کودکان چیست؟
توجه به سلامت دهان و دندان در تمامی سنین ضروری است؛ این موضوع مخصوصاً در سنین کودکی اهمیت زیادی دارد. برخلاف تصور برخی از والدین، توجه به سلامت دندان‌های شیری کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا این دندان‌ها با وجود موقتی بودن، نقشی اساسی در تغذیه، تکلم، رشد فک و هدایت دندان‌های دائمی ایفا می‌کنند. سلامت دهان و دندان کودکان گاهی ممکن است به دلیل برخی از موارد دچار مشکل شود. عفونت لثه در کودکان جزو بیماری‌های شایعی است که والدین حتماً باید در صورت مشاهده علائم، به درمان آن اقدام کنند. در ادامه ابتدا درباره عفونت لثه و نشانه‌های آن صحبت می‌شود، سپس دلایل بروز عفونت بررسی شده و در نهایت با اشاره به برخی روش‌های خانگی و تخصصی، مطالب جمع‌بندی خواهد شد
جرم گیری زیر خط لثه کودکان اولتراسونیک، بروساژ، لیزر
سلامت دهان و دندان در دوران کودکی، نه‌تنها بر زیبایی لبخند تأثیر می‌گذارد، بلکه نقشی کلیدی در کیفیت زندگی، رشد، تغذیه و حتی اعتماد به نفس کودک دارد. بسیاری از والدین تصور می‌کنند که مشکلات لثه و جرم دندان تنها مربوط به بزرگسالان است، درحالی‌که تجمع پلاک و جرم در کودکان نیز به‌وفور مشاهده می‌شود.
آیا بی حسی دندان برای کودکان ضرر دارد؟
بی حسی دندان برای کودکان از جمله روش های رایج در دندان پزشکی است که با هدف کاهش درد کودک در هنگام انجام فرایند درمانی و همچنین بهبود سرعت و راحتی عملیات برای دندانپزشک انجام می شود. در این روش دندانپزشک، مایع بی حسی را با کمک آمپول به لثه تزریق کرده و به این طریق اطراف لثه و به خصوص دندان در مقابل درد بی حس می شود. بی حسی دندان برای کودکان در کنار مزایا و فواید بسیاری که دارید، برخی از والدین را نگران کرده است. چرا که پدر و مادر می خواهند بدانند آیا بی حسی دندان برای کودکان ضرر دارد؟ در ادامه به بررسی این موضوع پرداخته ایم.
