دندان کوسه ای زمانی شکل می‌گیرد که دندان‌های دائمی به‌جای جایگزینی دندان‌های شیری، پشت یا جلوی آن‌ها رشد می‌کنند و باعث ایجاد دو ردیف دندان می‌شوند. این وضعیت معمولاً در کودکان بین ۵ تا ۷ سال هنگام رویش دندان‌های جلویی پایین دیده می‌شود. دلیل اصلی آن، قرار نگرفتن صحیح جوانه دندان دائمی زیر دندان شیری است. در اغلب موارد، این مشکل خودبه‌خود برطرف می‌شود؛ اما اگر دندان شیری لق نشده یا درد ایجاد شود، ممکن است نیاز به کشیدن دندان شیری توسط دندانپزشک باشد.
لق شدن روکش دندان شیری در کودکان می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد و نیازمند بررسی دقیق توسط متخصص دندانپزشکی کودکان است. این مشکل اگر به موقع تشخیص داده و درمان نشود، ممکن است منجر به عوارض جدی‌تری شود. بنابراین، در صورت مشاهده‌ی هرگونه لق شدن یا جابه‌جایی روکش دندان شیری در کودک، مراجعه‌ی فوری به دندانپزشک متخصص اطفال ضروری است تا از بروز مشکلات احتمالی و آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود.
دندان‌های شیری نقش حیاتی در سلامت دندان‌های دائمی دارند. این دندان‌ها علاوه‌بر حفظ فضای مورد نیاز برای رویش دندان‌های دائمی، در جویدن صحیح مواد غذایی و صحبت کردن واضح کودک نیز تاثیر زیادی دارند. رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند از پوسیدگی، عفونت و سایر آسیب‌های دندانی پیشگیری کند. با این حال، در مواردی که پوسیدگی به‌حدی عمیق شود که به پالپ (مغز دندان) برسد، ممکن است درمان‌های تخصصی مانند عصب‌کشی ضروری باشد.
یکی از نگرانی‌های رایج والدین، حفظ سلامت دندان‌های کودکانشان است. پوسیدگی و آسیب به دندان‌ها در سنین پایین، اغلب به دلیل رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، مصرف زیاد مواد قندی و عدم مراجعه منظم به دندانپزشک رخ می‌دهد.
عصب کشی در کودکان یکی از فرایندهای مهم و رایج در زمینه دندانپزشکی است. این کار معمولاً در طی یک یا چچند جلسه انجام شده و مدت زمان آن به عوامل مختلف و متنوع بستگی دارد. به همین دلیل نیز بهتر است تا والدین در ابتدا از این عوامل آگاه شده و پس از آن برای انجام عصب کشی به دندان پزشک مراجعه کنند. این کار باعث می‌شود تا آن‌ها از مدت زمان مورد نیاز برای عصب کشی دندان کودک خود آگاه شده و بتوانند برنامه ریزی مناسبی را برای آن داشته باشند.
فلوراید، یکی از عناصر معدنی بسیار ارزشمند برای سلامت دهان و دندان است که نقش مهمی در تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی دارد. این ماده به واسطه‌ی توانایی‌اش در افزایش استحکام دندان، سال‌هاست که در محصولات بهداشتی دهان مثل خمیردندان‌ها، دهانشویه‌ها و حتی منابع آب آشامیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آیا می‌دانستید که پوسیدگی شدید دندان‌های شیری همیشه به معنای کشیدن آن‌ها نیست؟ پالپوتومی دندان شیری یکی از روش‌های موثر در دندانپزشکی کودکان است که به حفظ دندان‌های آسیب‌دیده کمک می‌کند. در این روش، بخش ملتهب پالپ دندان برداشته شده و با مواد مخصوص جایگزین می‌شود تا از گسترش عفونت جلوگیری کند. این درمان نه‌تنها درد و ناراحتی کودک را کاهش می‌دهد، بلکه از مشکلات بعدی مانند نامرتبی دندان‌های دائمی جلوگیری می‌کند. اگر به دنبال راهی برای حفظ سلامت دندان‌های فرزندتان هستید، پالپوتومی می‌تواند یک راه‌حل ایده‌آل باشد.
پس از کشیدن دندان شیری، رعایت مراقبت‌های خاص ضروری است. برای مثال در ساعات اولیه، از خوردن غذاهای سفت و داغ پرهیز کنید، مایعات و غذاهای نرم مانند سوپ، پوره و ماست بخورید. تا چند روز از نی استفاده نکند تا از ایجاد فشار و خونریزی جلوگیری شود. رعایت بهداشت دهان، شست‌وشوی ملایم با آب نمک و پرهیز از دست‌کاری محل دندان ضروری است. در صورت درد، از مسکن تجویز‌شده توسط پزشک استفاده کنید. اگر خونریزی یا تورم ادامه داشت، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید. در ادامه به نکات مهم بعد از کشیدن دندان شیری خواهیم پرداخت.
برای جلوگیری از ترس کودک از دندانپزشکی، مراجعه به موقع (قبل از 3 سالگی) و انجام معاینات دوره‌ای بسیار مهم است. این معاینات که بیشتر جنبه پیشگیری دارند، به کاهش احتمال مشکلات دندانی و نیاز به درمان کمک می‌کنند. در صورتی که جلسات معاینه با تشویق و تقویت روانی مثبت از سوی دندانپزشک و والدین همراه باشد، ذهنیت کودک نسبت به دندانپزشکی بهبود می‌یابد. برخی کودکان ممکن است از دندانپزشکی بترسند، بنابراین آشنایی تدریجی و ایجاد فضایی آرام و مثبت می‌تواند از ترس آن‌ها جلوگیری کند. در ادامه به راه‌های جلوگیری از این ترس می‌پردازیم.
دکتر فاطمه کدخدائی، فارغ التحصیل رشته دندانپزشکی یکی از با تجربه ترین متخصصین در زمینه خدمات دندانپزشکی کودکان می باشند. ایشان پس از گذراندن دوره طرح دندانپزشکی، در آزمون ورودی تخصصی شرکت نموده و در رشته کودکان شهر تهران پذیرفته شدند. دکتر کدخدائی پس از گذراندن دوره تخصصی سهساله و موفقیت در اخذ بورد تخصصی، به عنوان هیأت علمی در دانشگاه بقیةالله تهران مشغول به تدریس هستند.