پس از کشیدن دندان شیری، رعایت مراقبت‌های خاص ضروری است. برای مثال در ساعات اولیه، از خوردن غذاهای سفت و داغ پرهیز کنید، مایعات و غذاهای نرم مانند سوپ، پوره و ماست بخورید. تا چند روز از نی استفاده نکند تا از ایجاد فشار و خونریزی جلوگیری شود. رعایت بهداشت دهان، شست‌وشوی ملایم با آب نمک و پرهیز از دست‌کاری محل دندان ضروری است. در صورت درد، از مسکن تجویز‌شده توسط پزشک استفاده کنید. اگر خونریزی یا تورم ادامه داشت، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید. در ادامه به نکات مهم بعد از کشیدن دندان شیری خواهیم پرداخت.
کشیدن دندان شیری یکی از مراحل طبیعی رشد کودکان است؛ اما مراقبت صحیح پس از این فرآیند اهمیت زیادی دارد. با رعایت نکات لازم، می‌توان از بروز مشکلاتی مانند خونریزی، عفونت یا درد شدید جلوگیری کرد. در ادامه، توصیه‌های مهمی برای بهبودی سریع‌تر کودک ارائه شده است:
پس از کشیدن دندان، دندانپزشک یک تکه گاز استریل روی محل زخم قرار می‌دهد تا به تشکیل لخته خون کمک کند. این لخته از ادامه خونریزی جلوگیری کرده و روند ترمیم لثه را تسریع می‌کند. والدین باید مطمئن شوند که کودک حداقل ۳۰ دقیقه گاز را محکم روی زخم نگه دارد و از برداشتن زودهنگام آن خودداری کند. در صورتی که خونریزی ادامه داشت، می‌توان گاز استریل جدیدی را جایگزین کرد و با ملایمت روی ناحیه زخم فشار داد. استفاده از گاز چای کیسه‌ای مرطوب نیز می‌تواند به انعقاد خون کمک کند؛ زیرا تانن موجود در چای خاصیت بندآورنده خون دارد.
پس از کشیدن دندان شیری، لثه حساس شده و نیاز به استراحت دارد؛ بنابراین، تغذیه کودک باید شامل غذاهای نرم و راحت‌الهضم مانند پوره سیب‌زمینی، سوپ‌های ولرم، ماست و اسموتی باشد. جویدن غذاهای سفت، مانند آجیل یا نان‌های خشک، می‌تواند لثه را تحریک کند و باعث درد و ناراحتی شود. همچنین باید از مصرف غذاهای بسیار گرم، تند یا اسیدی مانند مرکبات پرهیز کرد؛ زیرا این مواد می‌توانند ناحیه زخم را تحریک کرده و موجب درد یا سوزش شوند.
قرار دادن سر در موقعیتی بالاتر از بدن هنگام خواب، می‌تواند از افزایش جریان خون به سمت ناحیه زخم جلوگیری کرده و احتمال خونریزی را کاهش دهد. برای این منظور، بهتر است کودک هنگام خواب از یک بالش اضافی استفاده کند. این کار به کاهش تورم نیز کمک می‌کند. در مقابل، خوابیدن به پهلو یا روی شکم ممکن است باعث فشار بر لثه و تحریک زخم شود؛ بنابراین والدین باید وضعیت خواب کودک را تحت نظر داشته باشند.
درد و تورم بعد از کشیدن دندان معمولاً طبیعی است و با روش‌های ساده‌ای مانند کمپرس سرد و مصرف غذاهای نرم بهبود می‌یابد؛ اما اگر کودک پس از چند ساعت یا حتی روزهای بعد دچار درد شدید، تب یا تورم بیش از حد شد، ممکن است نشانه عفونت یا مشکل دیگری باشد. در چنین مواردی، مراجعه به دندانپزشک ضروری است. والدین باید از دادن داروهای مسکن قوی بدون مشورت پزشک خودداری کنند؛ زیرا برخی داروها مانند آسپرین می‌توانند خونریزی را افزایش دهند.
استفاده از نی می‌تواند لخته خون روی محل زخم را از بین ببرد و باعث خونریزی مجدد شود. این موضوع به‌ویژه در ساعات اولیه بعد از کشیدن دندان بسیار مهم است. مکش ناشی از نی می‌تواند منجر به ایجاد عارضه‌ای به نام "خشک شدن حفره دندان" (Dry Socket) شود که دردناک و طولانی‌مدت است. بنابراین، تا ۲۴ ساعت پس از کشیدن دندان، بهتر بوده کودک مایعات را با لیوان بنوشد و از استفاده از نی خودداری کند.
غذاها و نوشیدنی‌های داغ می‌توانند باعث افزایش گردش خون در ناحیه زخم شوند و خطر خونریزی را بالا ببرند. علاوه بر این، حرارت زیاد ممکن است باعث ایجاد حساسیت در لثه شده و روند بهبودی را کند کند. بهتر است تا ۲۴ ساعت پس از کشیدن دندان، کودک از مایعات سرد یا ولرم مانند آب، شیر یا اسموتی استفاده کند. همچنین، از مصرف سوپ داغ و چای گرم باید پرهیز کرد تا زخم تحریک نشود.,
حفظ بهداشت دهان پس از کشیدن دندان شیری ضروری است، اما مسواک زدن ناحیه‌ای که دندان کشیده شده می‌تواند لخته خون را از بین ببرد و باعث درد و خونریزی شود. والدین باید کودک را تشویق کنند که دندان‌های دیگر را با ملایمت مسواک بزند و از زدن مسواک یا نخ دندان به ناحیه زخم خودداری کند. همچنین می‌توان برای تمیز نگه داشتن دهان از روش‌های جایگزین مانند شست‌وشوی ملایم با آب نمک استفاده کرد.
بلافاصله پس از کشیدن دندان، نباید دهان را شست؛ زیرا این کار می‌تواند باعث جدا شدن لخته خون از روی زخم شود و منجر به خونریزی مجدد گردد. توصیه می‌شود حداقل چند ساعت صبر کرده و سپس در صورت نیاز، دهان را به آرامی با آب یا محلول آب نمک ولرم بشویید. هنگام شست‌وشو، نباید محلول را با شدت در دهان چرخاند، بلکه کافی است مایع را چند ثانیه نگه داشت و سپس آرام تخلیه کرد.
تورم لثه پس از کشیدن دندان شیری امری طبیعی است و می‌توان با استفاده از کمپرس یخ آن را کاهش داد. والدین می‌توانند یک بسته یخ را در پارچه‌ای نازک پیچیده و روی گونه کودک، در نزدیکی محل دندان کشیده شده، قرار دهند. این کار را می‌توان هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه انجام داد تا التهاب کاهش یابد. استفاده مستقیم از یخ روی پوست توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است باعث آسیب به بافت‌ها شود.
از روز بعد از کشیدن دندان، می‌توان دهان کودک را با محلول آب نمک ولرم شست‌وشو داد. این کار به کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت کمک می‌کند. کافی است نصف قاشق چای‌خوری نمک را در نصف لیوان آب ولرم حل کرده و کودک را تشویق کرد تا محلول را به‌آرامی در دهان نگه دارد و سپس بیرون بریزد. این کار را می‌توان ۲ تا ۳ بار در روز انجام داد تا بهبودی سریع‌تر حاصل شود.
در حالت طبیعی، خونریزی پس از کشیدن دندان باید ظرف چند ساعت متوقف شود. اما اگر خونریزی کودک ادامه داشت یا شدت گرفت، لازم است بلافاصله به دندانپزشک مراجعه شود. همچنین باید از مصرف داروهای رقیق‌کننده خون بدون تجویز پزشک خودداری کرد، زیرا ممکن است خونریزی را بدتر کنند. در صورت نیاز، دندانپزشک اقدامات لازم برای کنترل خونریزی و جلوگیری از عفونت را انجام می‌دهد.
رعایت مراقبت‌های پس از کشیدن دندان شیری، از بروز مشکلاتی مانند خونریزی، عفونت و درد جلوگیری می‌کند. استفاده از گاز استریل، مصرف غذاهای مناسب، پرهیز از فعالیت‌های مضر و مراجعه به دندانپزشک در صورت مشاهده علائم غیرعادی، می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند. با رعایت این توصیه‌ها، کودک شما این مرحله از رشد دندانی خود را بدون مشکل پشت سر خواهد گذاشت.
پس از کشیدن دندان شیری، رعایت مراقبت‌های لازم اهمیت زیادی دارد. برای کاهش درد و جلوگیری از خونریزی، گاز استریل را تا ۳۰ دقیقه روی محل نگه دارید. از خوردن غذاهای سفت و نوشیدنی‌های داغ پرهیز کرده و بهداشت دهان را با شست‌وشوی ملایم رعایت کنید. اگر علائمی مانند خونریزی شدید یا درد طولانی‌مدت داشتید، حتماً به دندانپزشک مراجعه بکنید. در نهایت، توجه به سلامت دندان‌های دائمی کودک، کلید داشتن لبخندی سالم در آینده است.
یکی از باورهای نادرست درباره دندان‌های شیری، این است که آن‌ها ریشه ندارند. این تصور به این دلیل شکل گرفته که هنگام افتادن دندان‌های شیری، تنها تاج آن‌ها دیده می‌شود و اثری از ریشه دندان شیری باقی نمی‌ماند؛ اما در واقع، دندان‌های شیری مانند دندان‌های دائمی دارای ریشه هستند. با این تفاوت که پیش از افتادن، ریشه آن‌ها به تدریج توسط بدن جذب شده و از بین می‌رود. در این مطلب به‌طور دقیق بررسی می‌کنیم که چرا این اتفاق می‌افتد. برای آگاهی بیشتر درباره این موضوع، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
برای جلوگیری از ترس کودک از دندانپزشکی، مراجعه به موقع (قبل از 3 سالگی) و انجام معاینات دوره‌ای بسیار مهم است. این معاینات که بیشتر جنبه پیشگیری دارند، به کاهش احتمال مشکلات دندانی و نیاز به درمان کمک می‌کنند. در صورتی که جلسات معاینه با تشویق و تقویت روانی مثبت از سوی دندانپزشک و والدین همراه باشد، ذهنیت کودک نسبت به دندانپزشکی بهبود می‌یابد. برخی کودکان ممکن است از دندانپزشکی بترسند، بنابراین آشنایی تدریجی و ایجاد فضایی آرام و مثبت می‌تواند از ترس آن‌ها جلوگیری کند. در ادامه به راه‌های جلوگیری از این ترس می‌پردازیم.
عصب کشی در کودکان یکی از فرایندهای مهم و رایج در زمینه دندانپزشکی است. این کار معمولاً در طی یک یا چچند جلسه انجام شده و مدت زمان آن به عوامل مختلف و متنوع بستگی دارد. به همین دلیل نیز بهتر است تا والدین در ابتدا از این عوامل آگاه شده و پس از آن برای انجام عصب کشی به دندان پزشک مراجعه کنند. این کار باعث می‌شود تا آن‌ها از مدت زمان مورد نیاز برای عصب کشی دندان کودک خود آگاه شده و بتوانند برنامه ریزی مناسبی را برای آن داشته باشند.
دکتر فاطمه کدخدائی، فارغ التحصیل رشته دندانپزشکی یکی از با تجربه ترین متخصصین در زمینه خدمات دندانپزشکی کودکان می باشند. ایشان پس از گذراندن دوره طرح دندانپزشکی، در آزمون ورودی تخصصی شرکت نموده و در رشته کودکان شهر تهران پذیرفته شدند. دکتر کدخدائی پس از گذراندن دوره تخصصی سهساله و موفقیت در اخذ بورد تخصصی، به عنوان هیأت علمی در دانشگاه بقیةالله تهران مشغول به تدریس هستند.
