پوسیدگی دندان کودکان یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از والدین با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. متاسفانه کودکان از نقش بسیار مهم دندان‌ها و اهمیت سلامت آن‌ها با خبر نبوده و همین عامل باعث می‌شود تا مراقبت‌های لازم از دندان‌های خود را جدی نگیرند و دندان‌های آن‌ها آسیب ببیند و پوسیده شود. برای جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان راه و روش‌های مختلف وجود دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها پرداخته‌ایم.
مسواک زدن مهم‌ترین و موثر ترین راه پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان است. به همین دلیل نیز دندانپزشک‌ها توصیه می‌کنند تا کودکان روزانه حداقل 2 بار و در وعده‌های صبح و شب دندان‌های خود را به خوبی مسواک بزنند. این کار باعث تقویت مینای دندان‌ها شده و از خرابی یا پوسیدگی آن‌ها پیشگیری می‌کند. همچنین استفاده از خمیر دندان‌های حاوی فلوراید می‌تواند تاثیر بهتری را در محافظت از دندان‌های کودکان شما داشته باشد.
شایان ذکر است والدین نقش بسیار مهم و موثر در این امر داشته و بایستی در سنین پایین بر نحوه مسواک زدن فرزندان خود نظارت داشته باشند تا از تمیز شدن کامل دندان‌ها اطمینان حاصل شود. همچنین شما می‌توانید برای افزایش تمایل و اشتیاق فرزندان خود به مسواک زدن از انواع طرح‌های تشویقی نیز استفاده کنید. این کار باعث می‌شود تا مسواک زدن به یک عادت روزمره برای کودکان شما تبدیل شود.
شیرینی‌ها و انواع تنقلات قندی یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها در بین کودکان هستند. متاسفانه این محصولات در کنار طعم و مزه بسیار خوشمزه‌ای که دارند، به شدت به دندان‌ها آسیب زده و مصرف کنترل نشده آن‌ها موجب پوسیدگی دندان کودکان می‌شود. در واقع قند موجود در این خوراکی‌ها توسط باکتری‌های دهان تجزیه شده و اسید تولید می‌کند. این اسید باعث تخریب و آسیب دیدن مینای دندان‌ها می‌شود. از این رو برای جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان بهتر است والدین کنترل دقیقی بر روی مصرف شیرینی و تنقلات قندی داشته باشند و حتی الامکان مصرف این خوراکی‌ها را به حداقل برسانند.
شما می‌توانید انواع میوه‌ها، سبزیجات و لبنیات مورد علاقه کودکانتان را جایگزین این تنقلات کنید. همچنین، دندانپزشک‌ها توصیه می‌کنند پس از مصرف خوراکی‌های شیرین، کودک حتماً دندان‌های خود را با مسواک تمیز کند.
از دیگر راهکارهای بسیار موثر و مهم در جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان، مراجعه دوره‌ای به دندانپزشک برای معاینه و فلوراید تراپی است. در این حالت در صورتی که کوچک‌ترین خرابی یا علائمی از پوسیدگی در دندان کودکان مشخص شود، دندانپزشک از این موضوع اطلاع پیدا کرده و بسیار ساده و سریع می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر و گسترش خرابی در دندان جلوگیری کند. از طرف دیگر انجام فلوراید تراپی یا استفاده از سیلانت‌های دندانی (شیار پوش)، مینای دندان را تقویت کرده و از پوسیدگی محافظت می‌کند. به والدین توصیه می‌شود تا کودکان خود را هر شش ماه یک‌بار برای معاینه نزد دندانپزشکی ببرند تا از سلامت دهان و دندان آن‌ها اطمینان حاصل شود.
نخ دندان نیز یکی دیگر از ابزار بسیار مفید و سودمند برای حفظ سلامت دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان است. به همین دلیل نیز دندانپزشک‌ها توصیه می‌کنند تا در کنار مسواک زدن، استفاده از نخ دندان نیز در برنامه بهداشت دهان و دندان کودکان گنجانده شود. چرا که مسواک زدن به تنهایی نمی‌تواند تمام سطوح دندان را تمیز کند. در واقع نخ دندان به نواحی که برای مسواک غیر قابل دسترس است، دسترسی داشته و می‌تواند تمام قسمت‌های دندان را به خوبی از پلاکت‌ها پاک سازی کند. البته والدین موظف هستند تا شیوه و روش صحیح استفاده از نخ دندان را به درستی به کودکان خود آموزش دهند. برای این کار والدین در ابتدا می‌توانند خود، دندان‌های کودک را نخ بکشند تا کودک آن‌ها شیوه استفاده صحیح از نخ دندان را یاد بگیرد.
تغذیه مناسب نقش بسیار مهم و موثری در افزایش استحکام دندان‌ها و جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان دارد. به همین دلیل نیز والدین بایستی با تنظیم برنامه غذایی فرزندان خود و جا دادن غذاهای غنی از کلسیم مانند شیر، ماست، پنیر و بادام در برنامه غذایی آن‌ها به تقویت مینای دندان کمک کنند. از طرف دیگر مصرف مواد غذایی حاوی فسفر مانند ماهی، تخم‌مرغ و مغزها در ترمیم و استحکام دندان‌ها مؤثر هستند.
همچنین دندان پزشک‌ها توصیه می‌کنند تا مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه که سرشار از ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند، در برنامه غذای کودکان گنجانده شود. مصرف این مواد غذایی ترشح بزاق را افزایش داده و باعث کاهش خطر پوسیدگی می‌شود.
نوشیدنی‌های گاز دار و اسیدی یکی از مهم‌ترین عوامل تخریب کننده دندان‌ها هستند که به طور مستقیم خرابی و پوسیدگی دندان کودکان را سرعت می‌دهند. در واقع این نوع از نوشیدنی‌ها لایه محافظ دندان را تضعیف کرده و آن را در برابر حمله باکتری‌ها آسیب‌پذیرتر می‌کنند. به همین دلیل به والدین توصیه می‌شوند تا برای جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان مصرف نوشیدنی‌های گاز دار و اسیدی را به حداقل برسانند و نوشیدنی‌های سالم مانند آب، شیر یا آب‌میوه‌های طبیعی و بدون قند را جایگزین این نوشیدنی‌ها بکنند. همچنین در صورت مصرف نوشیدنی‌های گازدار توسط کودک، توصیه می‌شود تا از یک نی استفاده شود. این کار از تماس مستقیم اسید داخل این نوشیدنی‌ها با لایه‌های دندان جلوگیری می‌کند.
دهانشویهها یکی از بهترین محصولات برای سلامت دندان و دهان هستند که باکتری‌های داخل دهان را از بین برده و از این طریق از پوسیدگی دندان کودکان جلوگیری می‌کنند. همچنین دهانشویهها به دلیل ماهیتی که دارند به راحتی به تمام قسمت‌های مختلف دندان‌ها دسترسی پیدا کرده و باعث می‌شوند تا دندان‌های کودک به طور کامل پاک شوند. البته توجه داشته باشید که برای کودکان خود حتماً از دهان‌شویه‌های مخصوص کودکان استفاده کنید.
برخی از خوراکی‌های مورد علاقه کودکان ماهیت سفت و سختی دارد. مصرف این خوراکی‌ها به شدت خطرناک بوده و باعث ترک خوردگی، خرابی و پوسیدگی دندان کودکان می‌شود. به همین دلیل خانواده‌هایی که نگران سلامت دندان‌های کودکان خود هستند، بایستی از مصرف این نوع از خوراکی‌ها توسط فرزندانشان جلوگیری کنند. این کار باعث حفظ سلامت دندان‌های می‌شود.
در بسیاری از مواقع برخلاف تلاش والدین برای حفظ سلامت دندان‌های کودکان خود، دندان آن‌ها دچار پوسیدگی و خرابی می‌شود. در این شرایط والدین موظف هستند تا در صورت مشاهده هر گونه علائم اولیه از پوسیدگی دندان کودکانشان، فوراً به یک دندانپزشک مراجعه کنند. در این شرایط دندانپزشک با بررسی وضعیت دندان و میزان پوسیدگی آن، راه حل مناسبی را برای درمان و رفع مشکل انتخاب می‌کند.
پوسیدگی دندان کودکان یکی از مشکلات رایج والدین است. آموزش صحیح و اصولی بهداشت دهان و دندان به کودکان و نظارت بر انجام این کار توسط آن‌ها باعث می‌شود تا احتمال پوسیدگی دندان در کودکان به حداقل برسد. استفاده از مسواک، نخ دندان و دهان‌شویه به عنوان بهترین روش‌ها برای جلوگیری از خرابی و پوسیدگی دندان‌ها هستند. در صورتی که والدین علائمی از پوسیدگی دندان کودکان خود مشاهده کردند، بایستی برای معاینه و درمان سریعاً به یک دندانپزشک مراجعه کنند. هر چقدر فرایند درمانی سریع‌تر شروع شود به همان اندازه نیز این عمل آسان‌تر و با نتایج بهتری به اتمام خواهد رسید.
فلوراید تراپی یکی از روش‌های مدرن و بسیار تأثیر گذار در زمینه دندانپزشکی است که با هدف پیشگیری از پوسیدگی دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش دندانپزشک با استفاده از فلوراید، مینای دندان را تقویت کرده و از این طریق باعث کاهش خطر پوسیدگی می‌شود. فلوراید ماده معدنی طبیعی است که به صورت هدفمند در دندانپزشکی برای اهداف درمانی و حفظ سلامت دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آیا می‌دانید چه خمیر دندانی برای کودکان مناسب است؟ انتخاب خمیر دندان مناسب برای کودکان باید با توجه به سن و نیازهای دهانی کودک انجام شود. عواملی مانند میزان فلوراید، طعم و عطر و برندهای معتبر، نقش مهمی در حفظ سلامت دندان‌های کودکان دارند. در ادامه، نکات کلیدی برای انتخاب بهترین خمیر دندان کودک را بررسی می‌کنیم.
فلوراید، یکی از عناصر معدنی بسیار ارزشمند برای سلامت دهان و دندان است که نقش مهمی در تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی دارد. این ماده به واسطه‌ی توانایی‌اش در افزایش استحکام دندان، سال‌هاست که در محصولات بهداشتی دهان مثل خمیردندان‌ها، دهانشویهها و حتی منابع آب آشامیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دکتر فاطمه کدخدائی، فارغ التحصیل رشته دندانپزشکی یکی از با تجربه ترین متخصصین در زمینه خدمات دندانپزشکی کودکان می باشند. ایشان پس از گذراندن دوره طرح دندانپزشکی، در آزمون ورودی تخصصی شرکت نموده و در رشته کودکان شهر تهران پذیرفته شدند. دکتر کدخدائی پس از گذراندن دوره تخصصی سهساله و موفقیت در اخذ بورد تخصصی، به عنوان هیأت علمی در دانشگاه بقیةالله تهران مشغول به تدریس هستند.
